Initiative details
De huidige aanpak om kinderen tussen 10 en 14 jaar te leren hoe ze op een veilige manier in het verkeer moeten fietsen, kan altijd beter.
Enerzijds, vallen de resultaten van de Grote Verkeerstoets tegen. Deze test peilt naar het verkeersinzicht bij Vlaamse kinderen uit het vijfde leerjaar. Daarnaast ervaren leerkrachten moeilijkheden om de verkeerslessen authentiek te maken. Het is immers niet eenvoudig om met een hele klas de straat op te gaan. Daardoor geven leerkrachten ook aan dat ze geen juist zicht hebben op de individuele prestaties van de leerlingen.
VRkeer speelt in op deze uitdagingen en creëert op een innovatieve manier authentieke leersituaties voor de leerlingen én een dashboard met learning analytics voor de leerkracht.
Enerzijds, vallen de resultaten van de Grote Verkeerstoets tegen. Deze test peilt naar het verkeersinzicht bij Vlaamse kinderen uit het vijfde leerjaar. Daarnaast ervaren leerkrachten moeilijkheden om de verkeerslessen authentiek te maken. Het is immers niet eenvoudig om met een hele klas de straat op te gaan. Daardoor geven leerkrachten ook aan dat ze geen juist zicht hebben op de individuele prestaties van de leerlingen.
VRkeer speelt in op deze uitdagingen en creëert op een innovatieve manier authentieke leersituaties voor de leerlingen én een dashboard met learning analytics voor de leerkracht.
Initiative date
to
Who was/is your target audience?
Children 0-16
Cyclists
Topic
Education in school or in community organizations
Organisation details
Preventiedienst Stad Leuven
Local Public authority
Belgium
Leuven
Contact name
Jan Willems
Telephone number
+3216210700
jan.willems@leuven.be
Website link
Project activities
If you work together with external partners, list the most important partners and briefly describe their role.
De preventiedienst van de Stad Leuven neemt initiatief om deze aanvraag in te dienen namens een zeer breed netwerk van partners, een heel projectconsortium voor het Project VRKeer.
In het voortraject werd er een samenwerking op poten gezet tussen:
- De scholen BS Broederschool Driegaaien, Technisch Instituut Sint-Carolus, Berkenboom Humaniora, Forum Da Vinci, Basisschool Sint Carolus die als proeftuinen dienden voor de ontwikkeling & evaluatie – met insteek van leerlingen & leerkrachten.
- Vlaams Stichting Verkeerskunde, Moev en Mobiel 21 om de link naar leerlijnen, duurzame mobiliteit en verkeersveiligheid in schoolomgevingen te garanderen
- Bedrijfspartners Virtual Learning is Reality (didactisch VR-experts), Aeroplane XR (VR-ontwikkelaar), Achilles Design (product designers van het fietsstuur)
- Odissee Hogeschool en UGent bewaakten de didactische kwaliteit van de VR-ontwikkeling
In het opvolgtraject werkten we onder leiding van Mobiel21 een uitgebreid consortium uit voor de duurzame implementatie van de VRkeer-oplossing.
- 5 deelnemende pilootsteden voor de uitrol van VRKeer in de scholen zijn Leuven, Brugge, Sint-Niklaas, Antwerpen en Hasselt
- De betrokken steden en politiezones als klankbord voor noden & aanspreekpunt voor scholen
In het voortraject werd er een samenwerking op poten gezet tussen:
- De scholen BS Broederschool Driegaaien, Technisch Instituut Sint-Carolus, Berkenboom Humaniora, Forum Da Vinci, Basisschool Sint Carolus die als proeftuinen dienden voor de ontwikkeling & evaluatie – met insteek van leerlingen & leerkrachten.
- Vlaams Stichting Verkeerskunde, Moev en Mobiel 21 om de link naar leerlijnen, duurzame mobiliteit en verkeersveiligheid in schoolomgevingen te garanderen
- Bedrijfspartners Virtual Learning is Reality (didactisch VR-experts), Aeroplane XR (VR-ontwikkelaar), Achilles Design (product designers van het fietsstuur)
- Odissee Hogeschool en UGent bewaakten de didactische kwaliteit van de VR-ontwikkeling
In het opvolgtraject werkten we onder leiding van Mobiel21 een uitgebreid consortium uit voor de duurzame implementatie van de VRkeer-oplossing.
- 5 deelnemende pilootsteden voor de uitrol van VRKeer in de scholen zijn Leuven, Brugge, Sint-Niklaas, Antwerpen en Hasselt
- De betrokken steden en politiezones als klankbord voor noden & aanspreekpunt voor scholen
Please describe the project activities you carried/are carrying out and the time period over which these were implemented.
Het projectconsortium ontwikkelde een serious game in virtual reality (VR), die leerlingen van de derde graad lager en de eerste graad secundair onderwijs meer verkeersinzicht wil bijbrengen via interactieve oefeningen. De leerkracht krijgt inzicht in de individuele leerprestaties van de leerlingen en kan via real time data de prestaties monitoren.
We vertrokken vanuit de concrete leerdoelstellingen en werkten samen met leerkrachten en verkeersexperts van Mobiel21, VSV en MOEV de scenario’s uit. Er werden 21 scenario’s uitgewerkt, die een vertaling vormden van de 7 vaardigheden die leerlingen van 10 tot 14 jaar onder de knie moet hebben op de fiets. Die 7 vaardigheden werden op 3 moeilijkheidsniveaus uitgewerkt, resulterend in 21 scenario’s.
De volgende scenario’s komen aan bod met elk 3 moeilijkheidsgraden:
- Je plaats op het fietspad kennen
- Je plaats op de rijbaan kennen
- Voorrang verlenen
- Rechtdoor rijden
- Rechts afslaan
- Links afslaan
- Dode hoek
Ook met de leerlingen werd in co-creatiesessies gewerkt: via mood boards werd door de developer AeroplaneXR een unieke VRkeer-stijl ontwikkeld, die aansluit bij de wensen van de leerlingen. Niet alleen inhoudelijk, maar ook didactisch werd de kwaliteit bewaakt, door samen te werken met leerexperten vanuit de hogeschool Odisee en de universiteit Gent. Tot slot ontwikkelden de product designers van Achilles Design een stuurtje voor de controllers van de VR-bril, om de authentiek fietservaring zo realistisch mogelijk te benaderen. We werkten dus samen met verschillende partners met complementaire expertise om zo tot een effectieve oplossing te komen.
VRkeer is onderwijskundig erg kwalitatief: differentiatie, krachtige feedback en learning analytics staan hierbij centraal. Zo doorloopt elke leerling bij het uitvoeren van de game een individueel traject op maat en krijgen leerlingen feedback op wat goed ging en waar ze nog extra op moeten oefenen. Om de vaardigheden te verankeren moet de leerling de oefeningen waar hij of zij niet in slaagde opnieuw uitvoeren vooraleer verder te gaan.
Om de leerlingen extra te motiveren werd ook gamification geïntegreerd: leerlingen kunnen bijvoorbeeld badges verdienen. Daarbovenop kan de leerkracht aan de hand van een dashboard het leertraject van elke individuele leerling in realtime volgen en hierop inspelen.
De VRkeer-applicatie, samen met het dashboard voor de leerkracht, werd voorzien van een handleiding voor zowel de steden (als distributeur) en voor de leerkracht. Er werd aandacht besteed aan zowel technische, inhoudelijke als didactische tips om de gebruikers zo goed mogelijk te ondersteunen. Alles werd tot slot als een totaaloplossing aangeboden: de steden kunnen nu een mobiele box uitlenen aan de scholen met 4 VR-brillen (met VRkeer voorgeïnstalleerd), 4 stuurtjes, een Wifi-access point voor vlotte toegang tot internet en een licentie voor het learning dashboard. Zo komen we tot een plug-and-play-oplossing, wat essentieel is voor een succesvolle implementatie in een schoolcontext. De steden kregen ook een train-the-trainer vanuit het consortium om de kennis en expertise duurzaam in hun werking te borgen.
Na de eerste ontwikkelronde (2018-2020) met 2 teststeden (Sint-Niklaas en Brugge), startte in 2021 een 2e fase waarin 4 extra steden een ontleensysteem uitwerkten zodat zoveel mogelijk scholen VRkeer kunnen aanbieden aan hun leerlingen. Leuven, Antwerpen, Hasselt, Brussel, Sint-Niklaas en Brugge zijn zo pioniers om de fietsvaardigheden op een innovatieve manier aan te scherpen. Het project won al verschillende prijzen zoals de publieksprijs van de Belfius Smart Belgium Awards (2018) en de derde plaats op de International Competition of Educational Games (Odense, Denmark, 2019)
We vertrokken vanuit de concrete leerdoelstellingen en werkten samen met leerkrachten en verkeersexperts van Mobiel21, VSV en MOEV de scenario’s uit. Er werden 21 scenario’s uitgewerkt, die een vertaling vormden van de 7 vaardigheden die leerlingen van 10 tot 14 jaar onder de knie moet hebben op de fiets. Die 7 vaardigheden werden op 3 moeilijkheidsniveaus uitgewerkt, resulterend in 21 scenario’s.
De volgende scenario’s komen aan bod met elk 3 moeilijkheidsgraden:
- Je plaats op het fietspad kennen
- Je plaats op de rijbaan kennen
- Voorrang verlenen
- Rechtdoor rijden
- Rechts afslaan
- Links afslaan
- Dode hoek
Ook met de leerlingen werd in co-creatiesessies gewerkt: via mood boards werd door de developer AeroplaneXR een unieke VRkeer-stijl ontwikkeld, die aansluit bij de wensen van de leerlingen. Niet alleen inhoudelijk, maar ook didactisch werd de kwaliteit bewaakt, door samen te werken met leerexperten vanuit de hogeschool Odisee en de universiteit Gent. Tot slot ontwikkelden de product designers van Achilles Design een stuurtje voor de controllers van de VR-bril, om de authentiek fietservaring zo realistisch mogelijk te benaderen. We werkten dus samen met verschillende partners met complementaire expertise om zo tot een effectieve oplossing te komen.
VRkeer is onderwijskundig erg kwalitatief: differentiatie, krachtige feedback en learning analytics staan hierbij centraal. Zo doorloopt elke leerling bij het uitvoeren van de game een individueel traject op maat en krijgen leerlingen feedback op wat goed ging en waar ze nog extra op moeten oefenen. Om de vaardigheden te verankeren moet de leerling de oefeningen waar hij of zij niet in slaagde opnieuw uitvoeren vooraleer verder te gaan.
Om de leerlingen extra te motiveren werd ook gamification geïntegreerd: leerlingen kunnen bijvoorbeeld badges verdienen. Daarbovenop kan de leerkracht aan de hand van een dashboard het leertraject van elke individuele leerling in realtime volgen en hierop inspelen.
De VRkeer-applicatie, samen met het dashboard voor de leerkracht, werd voorzien van een handleiding voor zowel de steden (als distributeur) en voor de leerkracht. Er werd aandacht besteed aan zowel technische, inhoudelijke als didactische tips om de gebruikers zo goed mogelijk te ondersteunen. Alles werd tot slot als een totaaloplossing aangeboden: de steden kunnen nu een mobiele box uitlenen aan de scholen met 4 VR-brillen (met VRkeer voorgeïnstalleerd), 4 stuurtjes, een Wifi-access point voor vlotte toegang tot internet en een licentie voor het learning dashboard. Zo komen we tot een plug-and-play-oplossing, wat essentieel is voor een succesvolle implementatie in een schoolcontext. De steden kregen ook een train-the-trainer vanuit het consortium om de kennis en expertise duurzaam in hun werking te borgen.
Na de eerste ontwikkelronde (2018-2020) met 2 teststeden (Sint-Niklaas en Brugge), startte in 2021 een 2e fase waarin 4 extra steden een ontleensysteem uitwerkten zodat zoveel mogelijk scholen VRkeer kunnen aanbieden aan hun leerlingen. Leuven, Antwerpen, Hasselt, Brussel, Sint-Niklaas en Brugge zijn zo pioniers om de fietsvaardigheden op een innovatieve manier aan te scherpen. Het project won al verschillende prijzen zoals de publieksprijs van de Belfius Smart Belgium Awards (2018) en de derde plaats op de International Competition of Educational Games (Odense, Denmark, 2019)
Evaluation
What has been the effect of the activities?
Zoals eerder aangehaald won het project verschillende prijzen én is de aandacht voor VRkeer erg groot: er wordt dan ook op een innovatieve, maar effectieve manier ingespeeld op een concrete nood uit het werkveld.
In 2021 deden de onderzoekers van Universiteit Gent een studie naar de effectiviteit van de VRkeer. Uit dit onderzoek bij 248 leerlingen zesde jaar uit proefscholen in Brugge kwamen de volgende resultaten naar voren:
- leerresultaten stijgen met maar liefst 28 procent;
- op de praktijktest, het Grote Fietsexamen, haalden de betrokken leerlingen gemiddeld een score van 88 procent;
- de interesse voor verkeerseducatie steeg met 12 procent;
- de VR-app werd ook 14 procent meer nuttig geacht voor hun fietservaring dan een gewone les.
- Hun zelfvertrouwen op de weg steeg, maar niet significant. Opmerking hierbij is natuurlijk wel dat de leerlingen zichzelf vooraf ook al bijna de maximale score gaven; stijging was dus nauwelijks mogelijk, maar er was toch een stijging merkbaar.
Daarnaast zien we ook dat de steden die nu de VR-applicatie aan scholen uitlenen de vraag vanuit de scholen nauwelijks kunnen bijhouden. De vraag vanuit de scholen is zo groot dat de steden extra sets bijkopen om aan de vraag te kunnen voldoen.
We schatten op een bereik van gemiddeld 20 scholen per stad. Als provinciehoofdstad is dat zeker een realistische inschatting. Daarbij rekenen we op 3 klassen per school, en 20 leerlingen per klas. In totaal hebben we dus zeker al 300 leerkrachten en 6000 leerlingen. We schatten dat dit jaarlijks nog zal toenemen.
In 2021 deden de onderzoekers van Universiteit Gent een studie naar de effectiviteit van de VRkeer. Uit dit onderzoek bij 248 leerlingen zesde jaar uit proefscholen in Brugge kwamen de volgende resultaten naar voren:
- leerresultaten stijgen met maar liefst 28 procent;
- op de praktijktest, het Grote Fietsexamen, haalden de betrokken leerlingen gemiddeld een score van 88 procent;
- de interesse voor verkeerseducatie steeg met 12 procent;
- de VR-app werd ook 14 procent meer nuttig geacht voor hun fietservaring dan een gewone les.
- Hun zelfvertrouwen op de weg steeg, maar niet significant. Opmerking hierbij is natuurlijk wel dat de leerlingen zichzelf vooraf ook al bijna de maximale score gaven; stijging was dus nauwelijks mogelijk, maar er was toch een stijging merkbaar.
Daarnaast zien we ook dat de steden die nu de VR-applicatie aan scholen uitlenen de vraag vanuit de scholen nauwelijks kunnen bijhouden. De vraag vanuit de scholen is zo groot dat de steden extra sets bijkopen om aan de vraag te kunnen voldoen.
We schatten op een bereik van gemiddeld 20 scholen per stad. Als provinciehoofdstad is dat zeker een realistische inschatting. Daarbij rekenen we op 3 klassen per school, en 20 leerlingen per klas. In totaal hebben we dus zeker al 300 leerkrachten en 6000 leerlingen. We schatten dat dit jaarlijks nog zal toenemen.
Please briefly explain why your initiative is a good example of improving road safety.
Het project is ontstaan vanuit een concrete nood in het aanbod rond verkeersveiligheid. Daarnaast werd de oplossing ontwikkeld in co-creatie met verschillende partners met complementaire expertise. De oplossing werd ook getest op effectiviteit en tot slot werd het project duurzaam verankerd in de werking van bestaande diensten, na een train-the-trainer.
De applicatie én de aanpak kan inspirerend werken voor andere landen, waarbij andere verkeersregels gelden.
De applicatie én de aanpak kan inspirerend werken voor andere landen, waarbij andere verkeersregels gelden.
How have you shared information about your project and its results?
Over het project en de resultaten werd er al op verschillende manieren gecommuniceerd:
- De teststad Brugge deelde met trots de eerste testresultaten en kreeg het nationale nieuws alsook het jeugdjournaal Karrewiet over de vloer. https://wonderwijsbrugge.be/2021/06/21/onze-school-in-et-nieuws-fietsen-met-een-vr-bril/
- De consortiumpartners communiceerden over de resultaten en bijhorend aanbod via eigen kanalen: website, social media en nieuwsbrieven
- VRkeer won ook al enkele prijzen, met de bijhorende persaandacht: niet alleen de publieksprijs van de Belfius Smart Belgium awards 2019, maar het viel ook in de prijzen op the International Competition of Educational Games. Zo kregen ze de eerste plek in de digital games categorie en konden ze een derde plaats bemachtigen over de gehele competitie
- Pilootstad Leuven communiceerde over de opstart van het project in de Leuvense scholen via verschillende mediakanalen bijv. https://www.hln.be/leuven/leerlingen-leren-veilig-fietsen-in-vr~ab2103cf/
- Het project wordt bij zowat elke workshop over VR in onderwijs als good practice getoond.
- De teststad Brugge deelde met trots de eerste testresultaten en kreeg het nationale nieuws alsook het jeugdjournaal Karrewiet over de vloer. https://wonderwijsbrugge.be/2021/06/21/onze-school-in-et-nieuws-fietsen-met-een-vr-bril/
- De consortiumpartners communiceerden over de resultaten en bijhorend aanbod via eigen kanalen: website, social media en nieuwsbrieven
- VRkeer won ook al enkele prijzen, met de bijhorende persaandacht: niet alleen de publieksprijs van de Belfius Smart Belgium awards 2019, maar het viel ook in de prijzen op the International Competition of Educational Games. Zo kregen ze de eerste plek in de digital games categorie en konden ze een derde plaats bemachtigen over de gehele competitie
- Pilootstad Leuven communiceerde over de opstart van het project in de Leuvense scholen via verschillende mediakanalen bijv. https://www.hln.be/leuven/leerlingen-leren-veilig-fietsen-in-vr~ab2103cf/
- Het project wordt bij zowat elke workshop over VR in onderwijs als good practice getoond.
Supporting materials
